CENTERA to nowe Centrum Doskonałości finansowane przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej w ramach programu Międzynarodowe Agendy Badawcze (MAB). Jego założycielami są światowej klasy polscy fizycy – profesorowie Wojciech Knap i Thomas Skotnicki – od kilkunastu lat zajmujący się pionierskimi badaniami w dziedzinie promieniowania terahercowego.
Promieniowanie terahercowe (zwane też falami T, THz lub submilimetrowymi) to promieniowanie elektromagnetyczne o częstościach oscylacji rzędu 1012 Hz. Nazwa ta dotyczy zatem pasma leżącego pomiędzy podczerwienią a mikrofalami. Mimo że jest ono znane od dawna, jak dotychczas nie jest wykorzystywane przez człowieka na szeroką skalę. Stąd nazywane jest zapomnianym pasmem lub luką terahercową. Posiada jednak ogromny potencjał aplikacyjny, a w Polsce badania terahercowe prowadzone są od kilkunastu lat. Dlatego mamy znakomite warunki do opracowania innowacyjnych przyrządów i technologii terahercowych (m.in. skanerów i mikroskopów) i wprowadzenia ich na rynek, najpierw w Polsce, a potem w Europie. Badaniami nad podstawowymi i aplikacyjnymi własnościami promieniowania terahercowego będą zajmować się naukowcy z nowo powstającego Centrum Badań i Zastosowań Technologii Terahercowych CENTERA.
Misja i wdrożenie
Oryginalność i konkurencyjność podejścia CENTERA opiera się na trzech filarach:
1. Charakter interdyscyplinarny: opierać się będzie na synergii najwyższej klasy naukowców specjalizujących się w fizyce, biomedycynie, chemii, materiałoznawstwie i elektronice, aby stworzyć silne i efektywnie współdziałające środowisko zintegrowane wokół eksploracji nauki i technologii THz.
2. Silne podstawy nauki – interakcja nauk stosowanych: w oparciu o to, że CENTERA będzie:
a) poszukiwać nowych zjawisk z dziedzin fizyki, elektroniki i biomedycyny występujących w zakresie promieniowania THz
b) jednocześnie badać stosowane aspekty naukowe i inżynierskie tych nowych zjawisk, materiałów i technologii aby opracować nowe techniki, urządzenia i demonstratory umożliwiające powszechną eksploatację promieniowania THz w zakresie bezpieczeństwa, zdrowia i bezinwazyjnej kontroli jakości. Zapewni to najlepszy efekt prac badawczo-rozwojowych dla CENTERA.
3. Silna synergia działań grup roboczych: grupy robocze będą w stanie tworzyć nowe rozwiązania w celu pokonywania przeszkód w obszarze promieniowania THz, wykorzystując bezpośrednią współpracę w ramach CENTERA. Stworzy to silną jednostkę zdolną do generowania wyników naukowych i inżynieryjnych wykraczających poza kres możliwości osiągnięć poszczególnych grup badawczych .
Cele CENTERA
CENTERA zamierza opracować przełomowe technologie w dziedzinie terahercowego generowania, przetwarzania, emitowania i odbioru. Eksploracja pola THz będzie miała znaczące konsekwencje społeczno-gospodarcze. Nowe źródła THz i inne osiągnięcia technologiczne osiągnięte przez CENTERA umożliwią wykorzystanie fal terahercowych w różnych obszarach gospodarki. Aplikacje te były wcześniej niedostępne ze względu na bardzo wysokie koszty, niedopuszczalne rozmiary lub inne niedociągnięcia dawnych rozwiązań technologicznych dla nadajników i detektorów fal THz. Badania CENTERA przyspieszą ich rozwój.
